Bạn đã từng nge rằng” uống cà phê tốt cho sức khỏe”, hay “ uống nhiều cà phê không tốt cho sức khỏe đâu”. Vậy thực hư thì việc uống café liệu có tốt cho sức khỏe? Hãy cùng xem thêm thông tin sau đây để xem xét nhé.
Về việc lợi hại của cà phê
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nếu bạn uống một lượng cà phê vừa phải mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe chúng ta, và điển hình có việc giảm nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường tuýp 2 và bệnh tim mạch.
Dù vậy thì những chứng minh ấy không thực sự cho thấy con số chính xác về việc cà phê có tác dụng làm giảm nguy cơ bệnh tật như thế nào.
Trên thực tế, để chứng minh cà phê tốt cho sức khỏe rất phức tạp. Hạt cà phê vốn có cấu tạo hóa học không đơn giản, trong đó chứa nhiều thành phần ảnh hưởng đến sức khỏe con người theo các mức độ và cách thức khác nhau mà ta khó có thể định lượng chính xác và tường tận.
>>Bạn có thể Xem thêm về: mật ong hoa cà phê
Các thành phàn hóa học phức tạp của hạt cà phê
Ngoài chất caffein trong cà phê được nghiên cứu nhiều nhất, các nhà khoa học đã dần dần tìm ra nhiều thành phần khác. Và trong đó có chất đuwọc cho là có lợi cho sức khỏe và cũng có chất được cho là có hại.
Ancaloit: trigonelline là một alkaloid được tìm thấy trong cà phê và có một số kết quả cho thấy rằng chất này có lợi cho sức khỏe, trong đó có việc giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.
Polyphenol: những hợp chất này được tìm thấy trong nhiều loại thực vật như cacao và quả việt quất,… và chúng rất tốt cho tim, mạch máu, và còn giúp giảm hội chứng Alzheimer’s. Điển hình trong cà phê là loại polyphenol được gọi là axit chlorogenic.
Diterpenes: hai loại diterpenes phổ biến trong cà phê là cafestol và kahweol, tạo nên dầu cà phê (loại chất béo tự nhiên tiết ra từ cà phê trong quá trình pha chế). Diterpenes được cho là có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Melanoidin: là chất được tiết ra từ cà phê trong quá trình rang ở nhiệt độ cao, những hợp chất này tâọ nên màu sắc và hương vị đặc trưng cho cà phê. Chúng là những chất có lợi, giúp sản sinh prebiotic, làm tăng số lượng lợi khuẩn trong đường ruột tốt cho sức khỏe toàn diện.
Các chất thành phần trong cà phê cũng phụ thuộc điều kiện sản xuất
Theo nghiên cứu các hợp chất có trong cà phê và tạo ra những lợi ích sức khỏe sẽ tùy thuộc vào cách trồng, pha chế và uống đều nó.
Điều kiện trồng trọt sẽ ảnh hưởng đến hàm lượng caffein và axit chlorogenic trong cà phê thành phẩm. Thường thì cà phê được trồng ở vùng cao sẽ có hàm lượng caffein và axit chlorogenic thấp hơn so với vùng thấp. Trên thực tế, cà phê arabica và robusta cũng cho hàm lượng caffein, axit chlorogenic và trigonelline khác nhau. Dù không có chứng minh loại nào có lợi cho sức khỏe hơn.
Nhiệt độ và cách rang cũng ảnh hưởng quan trọng. Cà phê được rang ở nhiệt cao càng lâu sẽ càng tiết ra nhiều melanoidin và cho hương vị càng đậm hơn. Nhưng nược lại axit chlorogenic và hàm lượng trigonelline bị giảm nếu làm vậy.
Ở Anh, cà phê hòa tan được cho là có chứa hàm lượng melanoidin cao hơn trên mỗi so với cà phê phin và cà phê espresso với cùng lượng pha chế. Và loại cà phê này cũng được dùng phổ biến hơn ở đó.
Cách mà ta pha chế cà phê cũng sẽ ảnh hưởng đến thành phần hóa học bên trong nó. Chẳng hạn, cà phê đun sôi chứa hàm lượng diterpenes cao hơn so với cà phê phin. Ngoài ra các yếu tố khác như lượng cà phê, cách xay mịn , nhiệt độ nước và kích thước cốc cũng ảnh hưởng đến thành phần hóa học của cà phê thành phẩm.
Cà phê ảnh hưởng thế nào đối với sức khỏe
Mỗi hợp chất đều trong thành phần sẽ có những tác động khác nhau đến sức khỏe. Vì vậy cách sản xuất và pha cà phê rất quan trọng.
Chẳng hạn, axit chlorogenic trong cà phê được cho là làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, giúp cải thiện chức năng của các động mạch trong cơ thể. Và cũng có một số dữ liệu cho thấy cà phê có thể giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 nhờ tác dụng kiểm soát lượng đường trong máu tăng đột biến sau khi ăn.
Diterpenes đã được chứng minh là có thể làm tăng mức độ lipoprotein mật độ thấp (một loại cholesterol có liên quan đến bệnh tim mạch). Một số bằng chứng cho thấy cả trigonelline và melanoidins đều có thể tốt cho sức khỏe.
Tuy nhiên, khi cà phê được pha cùng với kem, đường hay siro, hàm lượng dinh dưỡng trong ly cà phê sẽ bị thay đổi. Lúc này, chúng không chỉ làm tăng lượng calo mà còn có thể làm tăng lượng chất béo bão hòa và đường. Và bấy giờ, cà phê sẽ trở thành đồ uống có khả năng tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2, bệnh tim mạch.
Cũng có những nghiên cứu cho thấy một số hợp chất này có thể tạo phản ứng khác nhau tùy vào cơ địa người uống. Việc thường xuyên uống từ 3 -4 ly cà phê mỗi ngày cơ thể có khả năng chịu tác dụng tăng huyết áp của caffeine. Yếu tố di truyền cũng có thể đóng vai trò trong cách cơ thể phản ứng với caffeine và các hợp chất khác.
Ngày nay, nhiều nghiên cứu cho thấy hệ vi sinh vật đường ruột là một yếu tố quan trọng trong việc xác định những ảnh hưởng của cà phê với sức khỏe mỗi người. Vi khuẩn đường ruột đóng một vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa axit chlorogenic vì vậy cũng sẽ quyết định cà phê có mang lại lợi ích cho sức khỏe người uống hay không.
Việc xác định chính xác ảnh hưởng của café đối với mỗi người là rất phức tạp và khác nhau. Vì thế càn nhiều hơn nữa các nghiên cứu cần tiến hành thử nghiệm trên diện rộng.
Chúng ta vẫn có lý do để tận hưởng những lợi ích mà café mang lại. Tuy nhiên hãy chú ý tiêu thụ ở mức độ vừa phải và hạn chế các chất phụ như đường, kem, chất béo,… trong khi pha chế và dùng café nhé.
Nguồn Ars Technica
>>Xem thêm: Thực phẩm sạch và sức khỏe
